NGHIÊN CỨU VĂN HÓA
Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa thời kỳ từ 1975 - 2005
14/01/2021 16:26
Ngày 30/4/1975, chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng, Ban Thường Vụ Tỉnh ủy ra Nghị quyết đặc biệt chỉ đạo Đảng bộ, Nhân dân trong tỉnh tổ chức các hoạt động tuyên truyền sâu rộng chiến thắng lịch sử vĩ đại của dân tộc và phát đợt thi đua từ ngày 1/5 đến 19/5/1975. Giai đoạn 1975 - 2005, Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa tổ chức 9 kỳ đại hội.
Đ/c: Xuân Thủy, Bí thư Trung ương Đảng, phát biểu tại Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ VIII (trích nguồn Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy).

* Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ VIII
Diễn ra từ ngày 19 đến ngày 28 tháng 5 năm 1975, tại thị xã Thanh Hóa (nay là TP Thanh Hóa). Tham dự Đại hội có 399 đại biểu chính thức và 18 đại biểu dự khuyết, thay mặt cho gần 9 vạn đảng viên trong toàn tỉnh. Đại hội chỉ ra phương hướng, nhiệm vụ, phấn đấu trong những năm 1975 - 1977 là: Tiếp tục thực hiện Nghị quyết 22, 23 và Chỉ thị 208 của Trung ương Đảng, phát huy khí thế cách mạng toàn dân, sử dụng hợp lý tài nguyên, đất đai, lao động và cơ sở vật chất kỹ thuật, đẩy mạnh 3 cuộc cách mạng, giải quyết vững chắc vấn đề lương thực, thực phẩm, hàng tiêu dùng, hàng xuất khẩu, tiến hành công nghiệp hóa, cải thiện đời sống Nhân dân, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội...
Để mở đầu và làm đà cho việc hoàn thành toàn diện và xuất sắc những nhiệm vụ và mục tiêu đề ra, Đại hội đã quyết định mở đợt hành động 55 ngày từ 5/6 - 30/7/1975 lấy tên là “Tiến vào thời kỳ mới”.
Đại hội đã bầu BCH Đảng bộ tỉnh gồm 33 đồng chí Ủy viên chính thức và 8 Ủy viên dự khuyết. Bầu Ban Thường vụ Tỉnh ủy gồm 11 đồng chí, do đồng chí Lê Thế Sơn làm Bí thư Tỉnh ủy, đồng chí Phạm Len làm Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy và đồng chí Hoàng Văn Hiều là Phó Bí thư Tỉnh ủy, phụ trách công tác chính quyền.
* Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá lần thứ IX
Được tiến hành 2 vòng tại Hội trường 25B của tỉnh. Vòng I, từ ngày 11 đến ngày 19/11/1976, có nhiệm vụ thảo luận Văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ IV của Đảng và bầu đoàn đại biểu đi dự Đại hội IV của Đảng. Vòng II, từ ngày 5 đến ngày 11/5/1977, đánh giá tình hình hoạt động trong nhiệm kỳ VIII, xác định phương hướng, nhiệm vụ và bầu Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ mới. Đại hội đánh giá: Trong 2 năm 1975-1976, Đảng bộ và Nhân dân tỉnh ta đã đạt được những thành tích tiến bộ. Đại hội xác định phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ các năm 1977 - 1978 như sau: Phấn đấu đạt 75 vạn tấn lương thực, 65 vạn con lợn, 2 vạn tấn cá biển, xuất khẩu 50 triệu đồng/năm. Đưa 3 vạn lao động lên miền núi phát triển kinh tế mới, phấn đấu 70% số xã phổ cập cấp I...
Đại hội đã bầu Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh gồm 39 đồng chí, bầu 11 đồng chí vào Ban thường vụ Tỉnh ủy, do đồng chí Hoàng Văn Hiều làm Bí thư Tỉnh ủy, đồng chí Lê Thế Sơn - Phó Bí thư trực Đảng, đồng chí Trịnh Ngọc Bích - Phó Bí thư phụ trách công tác chính quyền.
* Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá lần thứ X
Diễn ra từ ngày 5-12/10/1979 có 498 đại biểu, đại diện cho hơn 96.000 đảng viên tham dự Đại hội trong toàn tỉnh tại Hội trường 25B của tỉnh. Đại hội đánh giá: Trong 2 năm (1977-1978) thực hiện Nghị quyết Đại hội IV của Đảng, Chỉ thị, Nghị quyết của Trung ương và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ IX, tỉnh ta đã giành được thành tích to lớn. Đại hội xác định phương hướng, nhiệm vụ như sau: Phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, truyền thống đoàn kết và ý chí tự lực, tự cường, tổ chức lại sản xuất và cải tiến quản lý, kết hợp kinh tế với quốc phòng, hoàn thành kế hoạch 5 năm lần thứ 2 (1976 - 1980), bảo đảm yêu cầu chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu, làm tốt nghĩa vụ quốc tế với tỉnh Hủa Phăn (Lào)...
Đại hội bầu Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh gồm 45 đồng chí, bầu 13 đồng chí vào Ban thường vụ Tỉnh ủy, do đồng chí Hoàng Văn Hiều làm Bí thư Tỉnh ủy, đồng chí Lê Thế Sơn làm Phó Bí thư trực Đảng; đồng chí Trịnh Ngọc Bích làm Phó Bí thư phụ trách công tác chính quyền.
* Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh TH lần thứ XI
Vòng I - cuối 1982 và vòng II - được tiến hành từ ngày 28/3 đến 1/4/1983 tại Hội trường 25B của tỉnh, gồm 300 đại biểu, thay mặt cho gần 108.000 Đảng viên trong toàn Đảng bộ. Đại hội xác định phương hướng, nhiệm vụ từ 1983 - 1985 là: Đổi mới cung cách làm ăn, phát huy tiềm năng thế mạnh, sản xuất nhiều hàng hóa, nhất là lương thực, đến năm 1985 phấn đấu đạt 85 vạn tấn lương thực, giá trị công nghiệp đạt 300 triệu đồng..., xây dựng phát triển văn hóa, ổn định và từng bước cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân, hoàn thành nghĩa vụ Nhà nước. Tăng cường quốc phòng - an ninh, đập tan chiến tranh phá hoại nhiều mặt của các thế lực thù địch, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị vững mạnh, tổ chức lãnh đạo thực hiện thắng lợi 2 nhiệm vụ chiến lược: Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Đại hội bầu Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh gồm 49 đồng chí, trong đó có 4 đồng chí dự khuyết; bầu 13 đồng chí vào Ban thường vụ Tỉnh ủy, bầu đồng chí Hà Trọng Hòa làm Bí thư; đồng chí Trịnh Ngọc Chữ làm Phó Bí thư trực Đảng; đồng chí Hà Văn Ban làm Phó Bí thư phụ trách công tác chính quyền.
* Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XII
Diễn ra từ ngày 23- 29/10/1986 tại Hội trường 25B của tỉnh. Đại hội đã đóng góp ý kiến cho Dự thảo Văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ VI của Đảng, đánh giá tình hình hoạt động trong nhiệm kỳ XI, xác định phương hướng, nhiệm vụ, triển khai sự nghiệp đổi mới và bầu ban chấp hành nhiệm kỳ mới.
Đại hội bầu Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XII gồm 54 đồng chí chính thức và 18 đồng chí dự khuyết. Ban chấp hành Đảng bộ đã bầu 15 đồng chí vào Ban thường vụ Tỉnh ủy, Bầu đồng chí Hà Trọng Hòa làm Bí thư Tỉnh ủy; đồng chí Quách Lê Thanh làm Phó Bí thư trực Đảng; đồng chí Hà Văn Ban làm phó Bí thư phụ trách chính quyền; đồng chí Vũ Thế Giao làm Phó Bí thư, trưởng ban tổ chức Tỉnh ủy.
* Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh TH lần thứ XIII
Vòng I từ 25-27/4/1991, vòng II từ 24-27/9/1991, có nhiệm vụ thảo luận bổ sung ý kiến cho Văn kiện Dự thảo Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII; vòng II từ ngày 24 đến ngày 27/9/1991 gồm 495 đại biểu đại diện cho các cơ sở Đảng trong tỉnh: Gần 5 năm thực hiện công cuộc đổi mới của Đảng, tỉnh ta đã đạt được những kết quả tương đối toàn diện. Đại hội đề ra một số mục tiêu cụ thể như sau: Đẩy nhanh tốc độ phát triển nông nghiệp và hàng tiêu dùng, tăng kim ngạch xuất khẩu, tạo tích luỹ từ nền kinh tế địa phương. Phấn đấu tăng lương thực hàng năm 3% để đến năm 1995 có sản lượng lương thực 95 vạn tấn. Tăng giá trị sản xuất công nghiệp hàng năm từ 7 - 8%, kim ngạch xuất khẩu đạt 35 triệu USD vào năm 1995. Tỷ lệ tăng dân số đến năm 1995 giảm xuống 1,9%, phổ cập tiểu học và xoá mù chữ trong độ tuổi 15-35, xây dựng gia đình văn hoá, tạo thêm việc làm, cải thiện đời sống nhân dân, thu hẹp hộ đói nghèo, tăng nhanh tỷ lệ gia đình có đời sống khá. Xây dựng quốc phòng – an ninh vững chắc, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội. Đại hội xác định tập trung đổi mới mạnh mẽ cơ cấu kinh tế, ứng dụng khoa học - kỹ thuật, công nghệ mới, tiếp tục đổi mới cơ cấu quản lý, thúc đẩy phát triển nhanh nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Phấn đấu tăng tổng sản phẩm xã hội bình quân hàng năm 7%.
Đại hội đã bầu Ban chấp hành gồm 51 đồng chí, 13 đồng chí được bầu vào Ban thường vụ Tỉnh ủy; đồng chí Lê Văn Tu được bầu làm Bí thư, đồng chí Lê Xuân Sang được bầu làm Phó Bí thư trực Đảng, đồng chí Mai Xuân Minh được bầu làm Phó Bí thư phụ trách công tác chính quyền.
* Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XIV
Diễn ra từ ngày 7 đến ngày 10/5/1996 tại khu Hội nghị 25B, gồm 350 đại biểu của 31 đảng bộ trực thuộc, đại diện cho hơn 14 vạn đảng viên của Đảng bộ. Đại hội báo cáo tổng hợp ý kiến đóng góp của cán bộ, đảng viên, Nhân dân trong tỉnh cho Dự thảo Văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ VIII của Đảng. Đại hội đánh giá tình hình hoạt động trong nhiệm kỳ XIII như sau: Nền kinh tế đang đi vào thế ổn định và phát triển, một số lĩnh vực tăng trưởng khá, sản lượng lương thực đạt 1 triệu tấn, giải quyết căn bản vấn đề thiếu lương thực. Trên cơ sở sản xuất phát triển, đời sống vật chất và văn hóa cùng phát triển, chính trị xã hội ổn định, quốc phòng - an ninh được tăng cường. Nội bộ Đảng và nhân dân đồng thuận, khối đại đoàn kết được tăng cường. Đảng bộ phát huy tốt hơn vai trò lãnh đạo, niềm tin của Nhân dân đối với Đảng được củng cố và tăng cường... Tuy vậy, tiềm năng thế mạnh trong tỉnh chưa được khai thác hợp lý, cơ cấu kinh tế và nền kinh tế hàng hóa tốc độ phát triển còn chậm, nhiều vấn đề xã hội chưa được giải quyết. Một bộ phận chi bộ, đảng bộ, cán bộ, đảng viên còn yếu kém làm giảm sút niềm tin của quần chúng...
Đại hội bầu Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh gồm 51 đồng chí, 13 đồng chí được bầu vào Ban thường vụ Tỉnh ủy, đồng chí Lê Văn Tu được bầu làm Bí thư Tỉnh ủy, đồng chí Trịnh Trọng Quyền làm Phó Bí thư Thường trực, đồng chí Mai Xuân Minh làm Phó Bí thư phụ trách công tác chính quyền.
* Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XV
Được tiến hành từ ngày 02 - 05/01/2001 với tổng số 399 đại biểu tham dự. Đại hội thảo luận đóng góp ý kiến của cán bộ, đảng viên, nhân dân trong tỉnh cho Dự thảo Văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ IX của Đảng, Báo cáo Chính trị của Tỉnh ủy, báo cáo kết quả 1 năm vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, bầu Tỉnh ủy. Đại hội đánh giá tình hình hoạt động trong nhiệm kỳ XIV như sau: 5 năm qua (1996- 2000) tiếp tục thực hiện đường lối đổi mới của đảng, dưới sự lãnh đạo của đảng bộ, nhân dân các dân tộc trong tỉnh đoàn kết, vượt qua khó khăn, thách thức đạt được những thành tựu quan trọng: Kinh tế phát triển với tốc độ khá, nhất là lương thực (đạt gần 1,3 triệu tấn), cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực; các vùng kinh tế động lực và các khu công nghiệp tập trung đã được hình thành và đi vào hoạt động có hiệu quả; cơ sở vật chất kỹ thuật được tăng cường, năng lực sản xuất tăng nhanh, khắc phục một bước tình trạng chậm phát triển của kinh tế. Văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ, đời sống nhân dân được cải thiện; chính trị xã hội ổn định; quốc phòng - an ninh được giữ vững, công tác xây dựng đảng, chính quyền, mặt trận và các đoàn thể quần chúng có nhiều tiến bộ. Sau hơn một năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) đạt kết quả bước đầu; Quy chế dân chủ ở cơ sở được triển khai và thực hiện có hiệu quả; lòng tin của các tầng lớp Nhân dân trong tỉnh vào công cuộc đổi mới và chế độ xã hội chủ nghĩa ngày càng vững chắc.
Đại hội đã bầu Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh gồm 51 đồng chí, bầu 13 đồng chí vào Ban thường vụ Tỉnh ủy, đồng chí Trịnh Trọng Quyền được bầu làm Bí thư Tỉnh ủy, đồng chí Phạm Văn Tích làm Phó Bí thư trực Đảng, đồng chí Phạm Minh Đoan làm Phó Bí thư phụ trách chính quyền.
* Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XVI
Diễn ra từ ngày 20 đến ngày 22 - 12 - 2005, gồm 349 đại biểu chính thức, thay mặt cho 167 ngàn đảng viên của Đảng bộ tỉnh. Đại hội có nhiệm vụ thảo luận Báo cáo Chính trị của Tỉnh ủy (khóa XV), báo cáo kết quả thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2), báo cáo tổng hợp ý kiến đóng góp cho Văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ X của Đảng, bầu Ban Chấp hành Đảng bộ khóa mới; bầu đoàn đại biểu đi dự Đại hội X của Đảng.
Đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, Đại hội chỉ rõ: Kinh tế tiếp tục phát triển với tốc độ khá, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, khai thác các nguồn lực cho đầu tư đạt khá, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được tăng cường. Đời sống vật chất và văn hóa của Nhân dân tiếp tục được cải thiện. Chính trị xã hội ổn định, quốc phòng - an ninh vững chắc. Đảng, chính quyền, mặt trận và các đoàn thể có nhiều chuyển biến tích cực, việc tổ chức thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) và Kết luận Hội nghị Trung ương 4 (khóa IX) đạt được kết quả tốt. Quy chế dân chủ ở cơ sở được triển khai rộng khắp và đạt kết quả mới. Đoàn kết trong Đảng, trong Nhân dân được tăng cường...
Đại hội bầu Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh gồm 59 đồng chí, bầu Ban Thường vụ Tỉnh ủy gồm 15 đồng chí, bầu đồng chí Phạm Văn Tích làm Bí thư Tỉnh ủy. Tháng 10 – 2007, đồng chí Phạm Văn Tích nghỉ hưu, đồng chí Nguyễn Văn Lợi làm Bí thư Tỉnh ủy./.
                                                                                                                                                                                                                                 Thanh Vân
                                                                                                                                                                                                               Sưu tầm và Biên soạn

Tài liệu tham khảo:
- Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá, Những sự kiện lịch sử Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá 1975- 2005, NXB Thanh Hóa, 2009.
- Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá, Những sự kiện lịch sử Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá 1930- 1954, (tái bản) NXB Thanh Hóa, 2010.
- Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá, Những sự kiện lịch sử Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá 1954- 1975, (tái bản) NXB Thanh Hóa, 2010.

TRUNG TÂM VĂN HÓA ĐIỆN ẢNH THANH HÓA
Địa chỉ: Số 146 Tống Duy Tân, phường Lam Sơn, thành phố Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa
Số điện thoại: 0237.3852210      Fax: 0237.3852210
Gmail: trungtamvanhoath@gmail.com