Chơi tung Còn là phải có quả Còn, cây Nêu và một bãi đất rộng. Dụng cụ trò chơi này đơn giản dễ làm. Quả Còn làm bằng vải đủ màu sắc rực rỡ, trên mặt thêu hoa văn, phía trong ruột nhồi hạt bông hay hạt thóc biểu thị của sự cầu mong sinh sôi nảy nở, quả Còn to bằng nắm tay nhỏ nhắn, xinh xắn. Chung quanh có đính các tua rua vải bằng lụa nhiều màu sắc càng đẹp, càng đem lại may mắn, hạnh phúc và thịnh vượng, quả Còn bao giờ cũng phải khâu tua rua bốn góc tượng trưng cho bốn phương trời, tua rua ở cuối dây Còn và dưới quả Còn là chỉ thiên địa. Các tua rua này không phải chỉ để trang trí mà còn làm cho quả Còn khi tung lên, các dải tua rua bay lất phất làm vui mắt và định hướng bay đúng đích, có một dây vải dài khoảng 40 - 50cm để làm dây cầm lúc tung Còn. Khi tung Còn thì cầm dây quay Còn 3 vòng để lấy đà nhằm thẳng hướng tới mục tiêu rồi mới tung lên, làm cho quả Còn bay cao, bay xa và rơi đúng mục tiêu quy định. Giữa sân cỏ rộng, một cây Nêu (thường dùng cột tre, hay luồng) được dựng lên. Trên cây Nêu gần đỉnh có treo một vòng tròn cũng làm bằng tre, có thể được dán giấy hoặc không dán.
Tung Còn có nhiều kiểu chơi tùy theo quy định của mỗi vùng, mỗi địa phương, song có thể quy tụ lại hai kiểu là phổ biến nhất, mỗi kiểu đều mang nghĩa là đối tượng tham gia khác nhau.
Kiểu thứ nhất: Tung Còn vào vòng tròn. Kiểu chơi này có tính đại trà thích hợp với mọi lứa tuổi.
Cách chơi: Chọn một bãi đất ở giữa trồng cây Nêu cao 10 -12 cm, trên ngọn có gắn một vòng tròn bán kính khoảng 1m, người tung Còn đứng ở một phía, mục tiêu là tung Còn làm sao trúng vào vòng tròn trên ngọn cây Nêu là đoạt giải. Kiểu chơi này chỉ có thưởng, không có phạt, nhằm chọn người tài giỏi. Yêu cầu quay và tung Còn phải chính xác, tư thế đứng khéo léo, ném chính xác vào được vòng tròn. Thường thường chơi theo từng làng bản, gọn nhẹ như chiếc vòng bạc, chiếc khăn Piêu, Khèn bè,… Kiểu chơi này vui nhộn mọi người thi đua nhau để giành phần thưởng.
Kiểu thứ hai: Kiểu này giành cho nam thanh nữ tú giao duyên, qua trò chơi này có thể tìm hiểu nhau để kết duyên thành vợ, thành chồng.
Cách chơi: Trai gái làng trên xóm dưới rủ nhau đến một bãi bằng rộng có chiều dài 20 - 25cm, chia đôi sân bãi thành hai phần bằng nhau, nam đứng một bên, nữ đứng một bên, số lượng người chơi không hạn chế, càng chơi đông càng vui. Khi bên nam tung Còn thì bên nữ bắt và ngược lại. Trong khi tung Còn, nếu bên nào bắt trượt quả Còn thì bị phạt bằng cách lấy khăn hoặc vòng bạc trao cho người tung Còn cho mình. Khi tan cuộc chơi là lúc trao khăn hoặc trao vòng bạc lại cho nhau. Kiểu chơi này đã biết bao chàng trai khôn tìm được vợ, gái ngoan tìm được chồng. Quả Còn tượng trưng cho tình yêu thiết tha của đôi lứa chung thủy có tâm hồn bay cao, bay xa.
Tết đến, xuân về hay những ngày hội của bản làng người Thái Thanh Hóa tràn ngập tiếng cồng, chiêng, tiếng Khèn, tiếng Khặp,… và hội tung Còn làm nơi hẹn ước, giao duyên của những trai làng, gái bản.
Để chuẩn bị cho cuộc tung Còn, các cô gái trong bản đã quyên góp sắn, men, trấu để nấu rượu. Bởi trong hội tung Còn vò rượu cần không thể nào thiếu được. Họ vừa nấu rượu siêu vừa cần mẫn khâu Còn hết quả này sang quả khác cho đến khi nấu rượu xong. Quả Còn và vò rượu, nơi gửi gắm tình cảm ngày hội. Họ mong ước vò rượu ngon, những quả Còn thật đẹp để cuộc tung Còn thêm vui. Cuộc chơi kéo dài đến chiều, những vật đã bị nộp phạt không được trả lại ngay mà các cô gái đem về nhà mình, các chàng trai kiếm nhà quen để nghỉ lại và ngay đêm đó tìm đến nhà cô gái đã giữ vật bị phạt làm tin. Thực ra giữ lại các vật đã thắng trong cuộc chơi chỉ là cái cớ để tạo cơ hội cho đôi nam, nữ trò chuyện tâm tình. Trong tung Còn, người thắng thường là các cô gái còn người thua là các chàng trai và cái thua đây là chủ ý của người muốn tìm bạn. Đó chính là nét mang đậm chất giao duyên của trò chơi tung Còn.
Tung Còn cuộc thi không có trọng tài song luật tục lại rất công bằng. Người chơi vừa được giao lưu, tỏ tình, kết duyên, khát vọng và sự kết nối cộng đồng, vừa có tính văn hóa vừa có tính thể thao, rèn luyện người chơi sự tinh tế, khéo léo. Nếu du khách có dịp lên vùng núi xứ Thanh hãy thử cùng chơi tung Còn với bà con dân tộc Thái sẽ có những cảm nhận được một trò chơi dân gian giải trí hấp dẫn, mang màu sắc tâm linh và chứa đựng những ý nghĩa nhân sinh cao đẹp, một nét đẹp văn hóa độc đáo ở vùng cao xứ Thanh./.

Lương Nhung