Trên bản đồ du lịch Việt Nam nói chung, Thanh Hóa nói riêng, địa danh Sầm Sơn tuy chiếm vị trí nhỏ về diện tích, nhưng với vị thế đặc biệt trong ngành du lịch, Sầm Sơn chưa bao giờ là cái tên “khiêm tốn”. Với lợi thế được thiên nhiên ban tặng cho một bãi biển đẹp, nguồn hải sản phong phú và nhiều di tích, danh thắng mang đậm màu sắc huyền thoại, Sầm Sơn đã, đang và luôn là điểm đến hấp dẫn, mời gọi du khách muôn phương.
* Từ lợi thế thiên nhiên ban tặng
Nằm ở tọa độ từ 19 - 20 độ vĩ bắc, 104 - 105 độ kinh đông, phía Bắc giáp bờ sông Mã, phía Đông giáp vịnh Bắc Bộ, phía Tây có con sông Đơ hiền hòa, cảnh sắc Sầm Sơn như một bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ với biển xanh, cát trắng, nắng vàng. Vì vậy khi nói đến Sầm Sơn là nói tới biển. Biển là thương hiệu của du lịch Sầm Sơn, cũng đồng thời là nhân tố mấu chốt nhất trong việc xây dựng và khẳng định thương hiệu du lịch của tỉnh Thanh Hóa.
Theo một nghiên cứu của người Pháp về các bãi biển tốt nhất ở Việt Nam thì bãi biển Sầm Sơn được xếp thứ nhất với những tiêu chí như: Đẹp; bãi cát mịn, sạch; bãi tắm thoai thoải kéo dài ra phía biển; sóng biển phù hợp cho người tắm biển và nồng độ muối rất phù hợp cho sức khỏe con người… Công sứ Sechie, người được Chính phủ Pháp giao nhiệm vụ khảo sát các điểm nghỉ mát, tắm biển ở Việt Nam đã thốt lên rằng: “ Ở xứ Đông Dương này, không có nơi nào nghỉ mát, tắm biển tốt hơn nơi này”. Tất cả đều hoàn hảo cho nhu cầu nghỉ dưỡng. Còn dưới “con mắt xanh” của thi nhân, vẻ đẹp của biển Sầm Sơn là sự hòa quyện của tình yêu, với đầy đủ các cung bậc cảm xúc và sự rung động mãnh liệt mà chỉ có bàn tay kiến tạo kỳ vĩ từ tạo hóa mới có thể sắp đặt nên. Đứng trước biển Sầm Sơn, không ít thi từ ca phú từng thoảng thốt bởi vẻ đẹp của nước non kỳ tú, thật xứng là chốn “giai kỳ như mộng”: “Hạ đốt biển trong nắng/ Biển khát người xa vắng/ Phơi mình chờ mưa rơi”. Để rồi, một từ “lý tưởng”, có lẽ vẫn chưa đủ để nói lên tất cả vẻ đẹp của vùng “nước trời một sắc” này.
Ngoài bãi tắm đẹp, thiên nhiên còn ban tặng cho Sầm Sơn dãy núi Trường Lệ ẩn chứa trong mình nhiều huyền tích. Đó là truyện về một người phụ nữ đã qua đời sau khi sinh con, cậu bé có khuôn mặt khôi ngô tuấn tú, lớn nhanh như thổi, sức khỏe phi thường. Thương mẹ, chú bé nhặt đất đá đắp lên thi hài mẹ để nấm mồ lớn dần thành núi Trường Lệ; là huyền thoại về vị thần Độc Cước đã tự xẻ đôi thân mình, một nửa ra khơi đánh loài quỷ biển, một nửa ở lại bảo vệ dân chài; là huyền thoại về mối tình thủy chung, son sắt, hóa thân thành Hòn Trống Mái; là truyền thuyết về người con gái xinh đẹp đã từ bỏ sang giàu, lấy chàng ngư phủ nghèo khó, ở lại xóm nghèo để chữa bệnh cho dân nghèo, ngôi nhà của đôi vợ chồng nghèo sau trở thành đền Cô Tiên.
Ngoài ra, cảnh quan tự nhiên dọc hai bờ sông Mã, sông Đơ là điều kiện lý tưởng để Sầm Sơn phát triển tuyến du lịch sinh thái trên sông. Từ cảng Hới, du khách có thể đi thuyền đến Hòn Mê hoặc ngược dòng sông Mã, đi thăm các di tích Hàm Rồng, Lam Sơn và các danh thắng khác trong tỉnh. Với bờ biển dài hơn 9km, vùng ven biển Sầm Sơn và phụ cận có nguồn lợi hải sản phong phú, đa dạng đã tạo cho Sầm Sơn có lợi thế để phát triển du lịch.
Năm 1960, khi về thăm Sầm Sơn, Bác Hồ đã lên núi Trường Lệ, thăm đền Cô Tiên, trò chuyện và kéo lưới với ngư dân làng chài Vinh Sơn. Trước khi rời đi, Bác đã căn dặn: “… Sầm Sơn phải tận dụng lợi thế của mình để phát triển du lịch mà thu lấy tiền.”.
* Đến vươn mình khẳng định thương hiệu du lịch Sầm Sơn
Sầm Sơn đang hội tụ tương đối đầy đủ các yếu tố quan trọng nhất cho phát triển. Với lịch sử khai thác và phát triển du lịch hơn 1 thế kỷ và sau 5 năm thành lập thành phố, Sầm Sơn đã và đang được chắp đôi cánh của “thế” và “lực” mới, để kiến tạo nên diện mạo đô thị ngày càng hiện đại, văn minh và giàu bản sắc. Trong đó thành phố đang tập trung triển khai nhiều giải pháp để phát triển và khẳng định thương hiệu du lịch Sầm Sơn. Từ công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, thái độ, phong cách phục vụ của người dân, quảng bá, xúc tiến du lịch, huy động các nguồn lực đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, đẩy mạnh cải cách hành chính để thu hút đầu tư, chú trọng đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường… để Sầm Sơn thực sự là điểm đến an toàn, hấp dẫn du khách.
Hiện nay hệ thống hạ tầng của Sầm Sơn tương đối đồng bộ với hơn 700 cơ sở lưu trú, gần 20.000 phòng, trong đó có hơn 200 cơ sở lưu trú đạt tiêu chuẩn 3 sao trở lên. Đặc biệt, với sự nhập cuộc của các Tập đoàn lớn với những dự án nghỉ dưỡng cao cấp, khu vui chơi giải trí tổng hợp, hiện đại, đẳng cấp quốc tế đã và đang hình thành như: Quần thể nghỉ dưỡng FLC, khu du lịch sinh thái ven sông Đơ, khu du lịch sinh thái - văn hóa núi Trường Lệ… Sầm Sơn đã đủ khả năng đáp ứng nhu cầu phân khúc khách du lịch tầm trung và cao cấp ở trong và ngoài nước. Riêng giai đoạn 2016 - 2019, Sầm Sơn đã đón trên 17.500 lượt khách, bình quân hàng năm tăng 8,1%, doanh thu du lịch đạt 13.160 tỷ đồng. Có thể nói, với kết cấu hạ tầng đô thị được đầu tư khá đồng bộ, hiện đại, nhiều tổ hợp khách sạn, hệ thống giao thông, điện chiếu sáng được đầu tư xây dựng, nâng cấp... tất cả đã và đang tạo nên một “làn gió mới” trong kiến tạo diện mạo đô thị du lịch biển Sầm Sơn hiện nay
Trong 2 năm qua, Đại dịch Covid - 19 bùng phát đã khiến ngành du lịch gần như tê liệt, du lịch Sầm Sơn cũng chịu những tổn thất nặng nề. Với quyết tâm khôi phục hoàn toàn ngành du lịch nhằm đạt mục tiêu đưa Sầm Sơn trở thành điểm đến lý tưởng của du khách, năm 2022 thành phố Sầm Sơn tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó chú trọng tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về du lịch trong điều kiện “bình thường mới” theo đúng tinh thần chỉ đạo chung của Thủ tướng Chính phủ “Thích ứng linh hoạt, an toàn, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh Covid - 19; đa dạng hóa các sản phẩm du lịch, trong đó, tập trung xây dựng, duy trì các lễ hội văn hóa - du lịch, xây dựng thương hiệu du lịch Sầm Sơn “Thành phố của lễ hội” với hàng loạt hoạt động hấp dẫn xuyên suốt mùa hè như: Lễ hội tình yêu Hòn Trống Mái, lễ hội du lịch biển, lễ hội thả diều, lễ hội dù bay, Carnaval đường phố, diễu hành mô tô phân khối lớn, chương trình nghệ thuật thứ 7 hàng tuần Sunfest Sầm Sơn 2022…
Một điểm sáng trong sự phát triển của thành phố thời gian qua là việc kiến tạo diện mạo đô thị theo hướng văn minh, hiện đại và có sắc thái riêng. Theo đó, việc lập quy hoạch, quản lý quy hoạch và phát triển đô thị được đầu tư ngày càng đồng bộ, hiện đại. Thành phố đã hoàn thành và được phê duyệt điều chỉnh bổ sung quy hoạch chung đến năm 2040, là động lực để thành phố thu hút đầu tư. Trong đó Nghị quyết số 07-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đề ra mục tiêu đến năm 2030 xây dựng và phát triển Sầm Sơn trở thành đô thị du lịch trọng điểm quốc gia, điểm đến lý tưởng của du khách trong nước và quốc tế; tầm nhìn đến năm 2045, Sầm Sơn là đô thị du lịch, vui chơi, giải trí độc đáo hàng đầu của cả nước; kết nối chặt chẽ với thành phố Thanh Hóa về không gian đô thị, không gian phát triển kinh tế, du lịch và dịch vụ. Tạo nền tảng cơ bản và vững chắc để Sầm Sơn vươn lên trở thành một trong những trung tâm du lịch hàng đầu cả nước.
Cùng với đó, thành phố đã tập trung rà soát, điều chỉnh, bổ sung các phương án quản lý dịch vụ du lịch theo hướng phù hợp với thực tế, trong đó, đặc biệt chú trọng đến phương án sắp xếp và quản lý dịch vụ thương mại trên các tuyến đường, quản lý các dịch vụ xe điện, xích lô, nhiếp ảnh…và nâng cao văn hóa du lịch, ứng xử văn minh lịch sự với du khách. Từ năm 2022, Siêu dự án quần thể du lịch nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí quy mô 1260 ha do Tập đoàn Sungroup đầu tư tại Sầm Sơn với điểm nhấn là khu đô thị phức hợp Sun Grand Boulevard rộng gần 70 ha với trung tâm là Quảng trường biển có sức chứa hơn 10.000 người và trục đại lộ thương mại quy mô bậc nhất Việt Nam, Khu đô thị nghỉ dưỡng ven sông Sun Riverside Village mang cảm hứng Miani cùng hệ thống 2 công viên Sun World đẳng cấp từng bước hoàn thiện và đi vào hoạt động sẽ tạo nên bước đột phá quan trọng để du lịch Sầm Sơn tiếp tục cất cánh, vươn cao, bay xa, khẳng định vai trò đầu tàu phát triển du lịch tỉnh Thanh Hóa. Sầm Sơn hứa hẹn sẽ là một “tọa độ” bùng nổ của du lịch toàn cầu trong tương lai gần./.

Nguyễn Thị Nga