CLB Kèn Đồng Giáo xứ Tam Tổng biểu diễn trong buổi Khai mạc Liên hoan Tuyên truyền cổ động
tỉnh Thanh Hóa năm 2021 với chủ đề “Vinh quang Đảng Cộng sản Việt Nam”.

Tính đến thời điểm hiện tại, đây là một trong những CLB ra đời lâu nhất và duy trì hoạt động khá bền vững trên địa bàn huyện Nga Sơn. Theo như anh Hoàng Văn Cường, Chỉ huy Trưởng của đội Kèn đồng cho biết: Vào năm 1957 được sự dẫn dắt của cha xứ Đinh Thiên Ngạn, Hội đồng Tòa giám mục Thanh Hóa, sự nhất trí của Ủy ban nhân dân xã Nga Liên, huyện Nga Sơn, cùng với tinh thần sống tốt đời đẹp đạo của người công giáo thì CLB Kèn Đồng giáo xứ Tam Tổng, xã Nga Liên được thành lập. Từ khi ra đời cho đến nay, CLB đã trải qua bảy “đời” chỉ huy trưởng. Khi mới thành lập có khoảng 20 thành viên, phần lớn là những người trong độ tuổi trưởng thành và đã có gia đình, đến năm 2014 số thành viên tham gia đã tăng lên hơn 100 người và được nhân rộng, lan tỏa đến cả giáo phận Thanh Hóa cũng như các tỉnh lân cận. Đến năm 2015 còn khoảng trên 50 thành viên tham gia do đội Kèn được tách ra thành 2, do giáo phận thành lập giáo xứ mới là giáo xứ Liên Hải, xã Nga Tiến.
CLB ra đời đã đáp ứng được tâm tư, nguyện vọng của đồng bào công giáo trong việc hưởng thụ và sáng tạo văn hóa, vì vậy các thành viên đều rất nhiệt tình, hăng say luyện tập các bài kèn. Thời gian sinh hoạt được CLB duy trì đều đặn một lần trong tuần vào buổi tối, khi có những sự kiện lớn của huyện, ngày lễ quan trọng của giáo phận, giáo xứ, Tết, tham gia hội thi, hội diễn số buổi tập sẽ được tăng lên lên. Hoạt động chủ yếu của các CLB là sưu tầm, dàn dựng, tập luyện và khôi phục lại các làn điệu kèn truyền thống, luyện tập kỹ năng lấy hơi, xướng âm và thổi sao cho âm thanh phát ra được rõ ràng nhưng vẫn có âm sắc. Chủ đề tập trung thổi về công giáo, ca ngợi Đảng, Bác Hồ và quê hương, đất nước. Sau một ngày làm việc vất vả, bà con thường tập trung tại nhà Văn hóa thôn để tập luyện, tiếng kèn ngân vang như xóa tan mọi nhọc nhằn, ưu phiền trong cuộc sống. Xuất phát từ tinh thần của người dân vùng Công giáo “Sống tốt đời, đẹp đạo” qua mỗi buổi tập luyện, giao lưu ngoài việc đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa, mỗi thành viên còn được tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và chia sẻ kinh nghiệm phát triển kinh tế, tăng gia sản xuất, xây dựng cuộc sống gia đình. Qua đó tình làng nghĩa xóm càng thêm nồng đậm, khối đại đoàn kết toàn dân ngày càng vững chắc, bền chặt. Bên cạnh đó Ban Chủ nhiệm CLB còn tích cực phối hợp với ngành chức năng để tổ chức cho các thành viên tham gia giao lưu văn hóa, văn nghệ với các đơn vị thuộc các huyện trong và ngoài tỉnh. Với việc duy trì hoạt động bằng nhiều hình thức phong phú, hấp dẫn đã thu hút được đông đảo giới trẻ tham gia, giúp họ những thế hệ kế cận thêm yêu và tự hào vốn văn hóa mà các bậc tiền nhân đã để lại từ đó thêm trân trọng, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong cộng đồng mình. Từ CLB nhiều hạt nhân văn nghệ trẻ đã được trao truyền và trở thành thế hệ tiếp nối, giữ lửa cho văn hóa địa phương.
Trong những năm qua, hoạt động của CLB không chỉ phục vụ sinh hoạt văn hóa, văn nghệ của xã, huyện mà còn thường xuyên đi lưu diễn ở các huyện trong và ngoài tỉnh. Nhiều tiết mục đã được các hạt nhân trong CLB nghiên cứu, sáng tạo, đổi mới sao cho phong phú, hấp dẫn trên cơ sở vẫn duy trì được nét đẹp văn hóa, chất liệu truyền thống. Với sự nỗ lực của mình, năm 2007 CLB tham gia hội thi Kèn toàn quốc tại Thái Bình đạt 1 huy chương vàng với tác phẩm: “Chào sông Mã anh hùng”, 1 huy chương bạc “Đêm thánh vô cùng” và 1 huy chương đồng “Khúc diễu hành”. Trong năm 2021, dưới sự hướng dẫn của Trung tâm Văn hóa tỉnh Thanh Hóa, đội Kèn Đồng đã tham gia hai tiết mục “ Chào mừng Đảng cộng sản Việt Nam” và “Chào Sông Mã anh hùng” trong lễ khai mạc Liên hoan Tuyên truyền cổ động tỉnh Thanh Hóa năm 2021. Hàng năm vào dịp Tết Nguyên Đán, Đội kèn đều có tiết mục tham gia chương trình liên hoan văn nghệ “Mừng Đảng - Mừng Xuân” do Huyện Nga Sơn tổ chức. Mỗi tiết mục mà CLB biểu diễn đều để lại những ấn tượng sâu sắc trong lòng công chúng và người xem.
Bên cạnh những thành tích đã đạt được, hoạt động của CLB còn gặp không ít khó khăn. Hệ thống cơ sở vật chất còn thiếu thốn như loa máy, micro… Công tác đào tạo chủ yếu là tự phát do các nghệ nhân đi trước truyền lại, chưa có các lớp chuyên sâu. Bên cạnh đó những nghệ nhân có kinh nghiệm đều ở độ tuổi cao, trong khi thế hệ trẻ hiện nay còn rất ít người yêu thích, đam mê với bộ môn này, dẫn tới đội ngũ kế cận của đội Kèn ngày càng ít…
Trong thời gian tiếp theo, để nâng cao chất lượng cũng như phát triển hoạt động của CLB Kèn Đồng, huyện Nga Sơn cần đẩy mạnh phối hợp cùng các cấp, các ngành có liên quan xây dựng tạo một khung hành lang pháp lý phù hợp; tổ chức nhiều chương trình giao lưu, hoạt động qua các hội thi, hội diễn cho những nghệ sỹ không chuyên; mở lớp bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ và kêu gọi công tác xã hội hóa hỗ trợ kinh phí, cơ sở vật chất cho CLB hoạt động; đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho giới trẻ để họ tham gia. Tin tưởng rằng với chính sách, định hướng đúng đắn của huyện cùng tình yêu, niềm đam mê và trách nhiệm của mỗi nghệ nhân và cả cộng đồng, những giá trị văn hóa tốt đẹp của đồng bào công giáo trên địa bàn huyện Nga Sơn sẽ mãi được gìn giữ và ngày càng phát huy./.

Mai Thị Nhiên