Cách đây hơn 75 năm, chỉ hơn 04 tháng sau ngày Độc lập, vào ngày Chủ nhật 06-01-1946, bằng cả niềm vui, sự háo hức chờ đợi bấy lâu, toàn thể Nhân dân Việt Nam ta từ miền xuôi đến miền ngược, từ miền Bắc đến miền Nam, từ nông thôn đến thành thị, không phân biệt dân tộc, tôn giáo, nam, nữ, già, trẻ nô nức đi bỏ lá phiếu của mình, bầu ra Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Cuộc tổng tuyển cử đầu tiên của Việt Nam năm 1946 hoàn thành thắng lợi. Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. Đây là mốc son chói lọi đánh dấu bước phát triển nhảy vọt đầu tiên về thể chế dân chủ ở nước ta; đúng như lời khẳng định của Chủ tịch Hồ Chí Minh, thắng lợi của cuộc tổng tuyển cử là “kết quả của sự hy sinh, tranh đấu của tổ tiên ta, nó là kết quả của sự đoàn kết anh dũng phấn đấu của toàn thể đồng bào Việt Nam, sự đoàn kết của toàn thể đồng bào không kể già, trẻ, lớn, bé, gồm tất cả các tôn giáo, tất cả các dân tộc trên bờ cõi Việt Nam đoàn kết chặt chẽ thành một khối, hy sinh không sợ nguy hiểm tranh lấy nền độc lập cho Tổ quốc"[1].

Thắng lợi của cuộc tổng tuyển cử đã mở ra thời kỳ phát triển mới cho cách mạng nước ta, đồng thời mở ra trang sử hào hùng của thể chế dân chủ ở Việt Nam. Trải qua hơn 75 năm, Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp ngày càng khẳng định vai trò quan trọng là cơ quan đại biểu của Nhân dân, cơ quan quyền lực Nhà nước, trở thành biểu tượng của sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; tiêu biểu cho ý chí thống nhất của dân tộc, một ý chí sắt đá không gì lay chuyển nổi. Trong truyền thống vẻ vang đó, Thanh Hóa trong lòng Tổ quốc, đồng hành cùng đất nước, đã có những đóng góp quan trọng vào quá trình phát triển của thể chế dân chủ Việt Nam.

Năm 2021 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng; năm mở đầu một thập kỷ mới và một thời kỳ phát triển mới của quê hương, đất nước; đây cũng là năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết số 58-NQ/TW ngày 05-8-2020 của Bộ Chính trị (khóa XII) về “Xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hoá đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và nghị quyết đại hội Đảng bộ các cấp, nhiệm kỳ 2020-2025. Tiếp sau sự kiện Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 là sự kiện chính trị trọng đại của Đảng, của đất nước ta diễn ra trong năm 2021, dấu mốc quan trọng đưa đất nước ta bước vào giai đoạn phát triển mới.

Nhận thức sâu sắc ý nghĩa, tầm quan trọng của Cuộc bầu cử lần này; ngay sau Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và kiện toàn các chức danh trong cấp ủy, bám sát Chỉ thị số 45-CT/TW ngày 20-6-2020 của Bộ Chính trị (khóa XII) về lãnh đạo Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026; Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành chỉ thị đầu tiên, Chỉ thị số 01-CT/TU, ngày 25-11-2020 về lãnh đạo Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 trên địa bàn tỉnh; đồng thời thành lập Ban Chỉ đạo bầu cử tỉnh và chỉ đạo các huyện, thị, thành ủy thành lập Ban Chỉ đạo bầu cử để lãnh đạo toàn diện công tác bầu cử và giải quyết kịp thời những vấn đề phát sinh trong quá trình chuẩn bị và tổ chức bầu cử ở địa phương.

Thực hiện các nghị quyết, văn bản chỉ đạo của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng bầu cử quốc gia, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các văn bản do cơ quan có thẩm quyền ở Trung ương ban hành; Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban bầu cử, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh đã ban hành các chỉ thị, kế hoạch, quyết định, văn bản chỉ đạo để tổ chức triển khai các công việc liên quan đến bầu cử. Ủy ban nhân dân tỉnh đã xây dựng kế hoạch về công tác bầu cử; xây dựng phương án bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và quan tâm giải quyết kịp thời, đúng pháp luật các khiếu nại, tố cáo của công dân; kiên quyết đấu tranh chống mọi luận điệu xuyên tạc và những âm mưu, hành động phá hoại Cuộc bầu cử, lợi dụng bầu cử để gây rối; đồng thời, xây dựng phương án để chủ động ứng phó với những tình huống đột xuất, bất ngờ, thiên tai, dịch bệnh. Đặc biệt, trước diễn biến phức tạp của tình hình dịch bệnh Covid-19, tỉnh đã xây dựng kịch bản và chỉ đạo tổ chức diễn tập bầu cử theo 04 tình huống: (1) Tổ chức bầu cử tại một khu vực bỏ phiếu cố định; (2) tổ chức bầu cử cho hộ dân đang thực hiện cách ly tại nhà; (3) tổ chức bầu cử trong khu cách ly tập trung, khu vực phong tỏa hoặc giãn cách theo Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 31-3-2020 của Thủ tướng Chính phủ; (4) tổ chức bầu cử cho người đang thực hiện cách ly tại khu cách ly tập trung, bệnh viện, cơ sở y tế.

Cuộc bầu cử lần này, toàn tỉnh có 05 đơn vị bầu cử đại biểu Quốc hội, 27 đơn vị bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh, 259 đơn vị bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân cấp huyện và 3.909 đơn vị bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã. Có 3.983 Tổ bầu cử ở 3.983 khu vực bỏ phiếu, với 3.752 khu vực bỏ phiếu có từ 300 đến 4.000 cử tri; 208 khu vực bỏ phiếu dưới 300 cử tri; 22 khu vực bỏ phiếu tại đơn vị vũ trang nhân dân; 01 khu vực bỏ phiếu tại cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc, trại tạm giam. Đến nay, Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn đã hoàn thành việc lập và niêm yết công khai danh sách cử tri tại công sở các xã, phường, thị trấn, những địa điểm công cộng của khu vực bỏ phiếu theo quy định và thường xuyên thông báo rộng rãi để cử tri và Nhân dân kiểm tra. Toàn tỉnh có 2.660.653 cử tri (1.297.118 cử tri nam, 1.363.535 cử tri nữ); trong đó có 2.660.653 cử tri bầu đại biểu Quốc hội, 2.660.653 cử tri bầu đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh, 2.658.490 cử tri bầu đại biểu Hội đồng nhân dân cấp huyện, 2.637.035 cử tri bầu đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã.

Công tác lập, công bố và niêm yết danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp được thực hiện theo đúng quy định. Ủy ban bầu cử tỉnh đã công bố danh sách chính thức 24 người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV tại 05 đơn vị bầu cử của tỉnh; 143 người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh khóa XVIII tại 27 đơn vị bầu cử. Ủy ban bầu cử cấp huyện đã lập và công bố danh sách 1.519 người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân cấp huyện tại 259 đơn vị bầu cử; Ủy ban bầu cử cấp xã lập và công bố danh sách 21.984 người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã tại 3.911 đơn vị bầu cử. Ủy ban bầu cử tỉnh đã hoàn chỉnh việc biên tập, in ấn danh sách và tiểu sử tóm tắt của người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh, cấp huyện, cấp xã để phân bổ, cấp phát cho các ban bầu cử, tổ bầu cử kịp thời niêm yết theo quy định.

Thực hiện quy trình tổ chức hiệp thương bầu cử, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã hoàn thành việc tổ chức hội nghị hiệp thương (ba lần), lập danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, nhiệm kỳ 2021-2026; tổ chức thực hiện công tác tiếp xúc cử tri, vận động bầu cử; tổ chức hội nghị gặp gỡ, tiếp xúc, vận động cử tri đối với những người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân. Trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, khó lường, nhiều hoạt động liên quan đến bầu cử đã được tổ chức linh hoạt, sáng tạo, đúng quy định của pháp luật và phù hợp với những diễn biến của tình hình dịch bệnh. Công tác bảo đảm an ninh, trật tự, tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý, phân loại, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo được quan tâm chỉ đạo, không để hình thành điểm nóng, gây bức xúc trong Nhân dân. Các nhân sự là cán bộ, công chức, viên chức... đều được rà soát, đánh giá tiêu chuẩn chính trị mới giới thiệu tham gia ứng cử. Một số trường hợp nhân sự vi phạm hoặc chưa đảm bảo tiêu chuẩn chính trị, có nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân,... đều được cơ quan có thẩm quyền xem xét thận trọng, kỹ lưỡng và quyết định không giới thiệu ứng cử.

Công tác thông tin, tuyên truyền về bầu cử được triển khai bài bản, đồng bộ, sáng tạo, rộng khắp trên mọi lĩnh vực, mọi vùng miền, với nhiều hình thức tuyên truyền đa dạng, phong phú trên các phương tiện thông tin đại chúng, hệ thống truyền thanh cơ sở, tuyên truyền trực quan, tuyên truyền qua các hội nghị, các diễn đàn, buổi sinh hoạt của tổ chức đảng, đoàn thể, cơ quan, đơn vị,… qua đó tạo sự lan tỏa, thống nhất cao, hướng sự quan tâm theo dõi của các tầng lớp Nhân dân về sự kiện chính trị trọng đại - Ngày 23-5-2021.

Chỉ còn ít ngày nữa Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 sẽ diễn ra; tất cả công việc liên quan đến bầu cử đang tiến hành rất khẩn trương. Để Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 trên địa bàn tỉnh được tổ chức bảo đảm dân chủ, bình đẳng, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm, thành công tốt đẹp, thực sự là ngày hội của toàn dân; các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các ngành, đoàn thể trong tỉnh phải tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo và các quy định của Trung ương, của tỉnh liên quan đến bầu cử; trọng tâm là Chỉ thị số 45-CT/TW ngày 20-6-2020 của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 02/CT-TTg ngày 14-01-2021 của Thủ tướng Chính phủ, Chỉ thị số 01-CT/TU ngày 25-11-2020 và Công văn số 185-CV/TU ngày 29-4-2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về lãnh đạo cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền để cử tri và Nhân dân nhận thức đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng của Cuộc bầu cử, các quy định của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân, về tiêu chuẩn đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân, quyền và nghĩa vụ của người ứng cử, của cử tri, các quy định về thể thức, trình tự bầu cử...

Tiếp tục thông báo rộng rãi việc lập và niêm yết danh sách cử tri để Nhân dân kiểm tra; thường xuyên rà soát, cập nhật và giải quyết ngay những kiến nghị, đề xuất liên quan đến danh sách cử tri; chuẩn bị chu đáo các điều kiện phục vụ bầu cử tại các địa điểm bỏ phiếu bảo đảm trang nghiêm, theo đúng hướng dẫn, thuận tiện cho cử tri đi bỏ phiếu và đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ phòng, chống dịch Covid-19.

Các cấp ủy, tổ chức đảng, các địa phương, đơn vị khẩn trương rà soát lại tất cả các công việc liên quan đến công tác bầu cử; xây dựng kế hoạch cụ thể, chi tiết các công việc cần triển khai từ nay đến ngày bầu cử, nhất là các phương án liên quan đến các tình huống dịch Covid-19, bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn giao thông, phòng, chống cháy nổ, phòng, chống thiên tai, công tác bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm...; phân công cán bộ, công chức có năng lực, trình độ, am hiểu về công tác bầu cử để tăng cường lực lượng cho các xã, phường, thị trấn, các khu vực bỏ phiếu trước, trong và sau ngày bầu cử. Phân công rõ nhiệm vụ của từng tập thể, cá nhân và xác định cụ thể thời gian hoàn thành; đồng thời, xử lý nghiêm các trường hợp thiếu trách nhiệm trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ, vi phạm các quy định về bầu cử. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát về công tác bầu cử, kịp thời phát hiện những vấn đề bất cập hoặc phát sinh, vướng mắc để giải quyết, tuyệt đối không để xảy ra vi phạm trong bầu cử.

Cùng với việc triển khai công tác bầu cử, cần tập trung cao độ thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19, với tinh thần “Chống dịch như chống giặc”; phát huy vai trò lãnh đạo của các cấp ủy đảng, chỉ đạo, điều hành của chính quyền và huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị, các tầng lớp Nhân dân; chủ động, tự lực, tự cường, phát huy nội lực với tinh thần “phòng” là cơ bản, là chiến lược, lâu dài, quyết định; “chống” là cấp bách, quyết liệt, nhanh chóng, thực hiện nghiêm phương châm “Phòng ngừa tích cực, phát hiện sớm, cách ly nhanh, điều trị hiệu quả, xử lý dứt điểm, nhanh chóng ổn định tình hình”...

Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 diễn ra trong bối cảnh rất đặc biệt; Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân các dân tộc trong tỉnh đang nỗ lực triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết số 58-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa XII), Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và Nghị quyết đại hội Đảng bộ các cấp, nhiệm kỳ 2020-2025. Bên cạnh những thuận lợi, chúng ta cũng gặp không ít khó khăn, thách thức, đặc biệt ở nước ta dịch Covid-19 đã tái bùng phát trở lại và đang diễn biến rất phức tạp, khó lường. Trong gian khó, lòng yêu nước, tinh thần dân tộc, ý chí và khát vọng xứ Thanh đã và đang thôi thúc chúng ta đoàn kết chiến thắng dịch Covid-19, tổ chức thành công Cuộc bầu cử, sớm thực hiện thắng lợi mục tiêu đưa Thanh Hoá trở thành một cực tăng trưởng mới ở phía Bắc Tổ quốc, tỉnh giàu đẹp, văn minh và hiện đại, tỉnh phát triển toàn diện và “kiểu mẫu” của cả nước. Để thực hiện được mục tiêu cao cả đó, rất cần sự đồng tâm, đồng sức, đồng lòng, quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả của các cấp, các ngành, của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là vai trò quan trọng, quyết định của mỗi người dân.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam, anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, người sáng lập và lãnh đạo Đảng ta, người khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, luôn quan tâm đến công tác bầu cử và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân. Người khẳng định “Lá phiếu cử tri có giá trị rất cao quý; nó là một dấu hiệu xác nhận rằng nhân dân ta thật sự làm chủ nước nhà. Nhân dân ta đã đấu tranh lâu dài và anh dũng, đã hy sinh biết bao xương máu trong cách mạng và trong kháng chiến mới giành được và giữ được quyền dùng lá phiếu ấy. Vì vậy, đối với lợi ích chung của Tổ quốc cũng như đối với lợi ích riêng của mỗi người, đồng bào cử tri phải làm tròn nhiệm vụ của mình”[2]. Đi bầu cử vừa là quyền, vừa là nghĩa vụ. Thông qua bầu cử, mỗi cử tri không những được thực hiện quyền làm chủ trực tiếp, mà còn là nghĩa vụ công dân, thể hiện trách nhiệm chính trị của mình đối với vận mệnh đất nước, với biết bao thế hệ ông cha đã hy sinh xương máu để giành lại quyền độc lập thiêng liêng cho dân tộc và tự do, hạnh phúc, dân chủ cho Nhân dân. Lá phiếu bầu biểu hiện sinh động lòng tin của Nhân dân với Đảng, với chế độ; mỗi lá phiếu đều mang sứ mệnh cao cả, góp phần dựng xây quê hương, đất nước.

Mỗi “Lá phiếu nhỏ” mang theo “trách nhiệm lớn”. Mỗi cử tri cần tự mình tham gia bầu cử, nghiên cứu kỹ tiêu chuẩn đại biểu, số lượng ứng cử viên và số đại biểu được bầu tại đơn vị bầu cử, cân nhắc, bằng lá phiếu của mình lựa chọn những ứng cử viên thật sự tiêu biểu, có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực, đại diện cho ý chí và nguyện vọng chính đáng của Nhân dân tham gia vào các cơ quan quyền lực Nhà nước. Mọi biểu hiện thờ ơ với cuộc bầu cử, không tham gia bỏ phiếu hoặc nhờ người bầu hộ,… không những tự mình tước bỏ quyền lợi, mà còn là hành xử thiếu trách nhiệm đối với đất nước. Trong quá trình bầu cử, mỗi cử tri hãy đề cao trách nhiệm với xã hội, thực hiện tốt các khuyến cáo của ngành Y tế về phòng, chống dịch Covid-19, nhất là yêu cầu 5k (khẩu trang, khử khuẩn, khoảng cách, không tập trung và khai báo y tế), để Ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 thực sự là ngày hội lớn của toàn dân, ngày hội của quê hương Thanh Hóa./.

[1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội, 2011, tập 4, trang 103.

[2] Sđd, tập 10, trang 130 - 131.

Đỗ Trọng Hưng, Ủy Viên Trung Ương Đảng, Bí Thư Tỉnh Ủy, Chủ Tịch HĐND Tỉnh, Trưởng Đoàn ĐBQH Tỉnh, Trưởng Ban Chỉ Đạo Bầu Cử Tỉnh Thanh Hóa.

(Theo Báo Thanh Hóa)